DE POLITICUS VAN 2005
De malle lijstjes-fase van het jaar is weer
aangebroken! Traditiegetrouw licht ik er een fraai exemplaar uit: In de
Nederlander-van-het-jaar verkiezing van de Volkskrant schoof nummer laatst
Rachel (de-vrouw-van) Hazes, het afgelopen weekend naar de koppositie,
na een e-mail bombardement uitgelokt door de site Geenstijl.nl. Uit de
toelichtingen blijken haar stemmers zich te beroepen op argumenten als
“lekker wijf” en andere, minder welvoeglijke synoniemen.
Deze site roept u overigens op massaal te stemmen op Harry Timmerman (een
goede kennis uit café De Wolthoorn ziet u). Via Volkskrant.nl
kan dat nog tot 23 december. Maar dat terzijde. Mijn eigen eindejaarslijstje
beperk ik weer tot degene die bovenaan staat en de nominatie politicus
van het jaar verdient.
In Nederland werken twee ontwikkelingen tegen elkaar in: de ruimte wordt
steeds schaarser; de mensen die de schaarse ruimte innemen gedragen zich
steeds individueler. Een muizenkolonie gaat onderlinge vraatzucht vertonen
als hun ruimte al te zeer wordt ingeperkt; voor mensen met verschillende
inzichten geldt dat de kans op ruzie afneemt, naarmate hun onderlinge
afstand groter is. Dat de stadstaat Singapore niet implodeert, wordt bepaald
door vergaand conformisme: rommel op straat achterlaten of drugsgebruik
worden zwaar bestraft. Het zijn doorgaans buitenlanders die er wegens
drugssmokkel worden opgehangen…
Hier proberen we het onheil te stuiten met de SIRE-reclame
die ons waarschuwt voor een al te kort lontje.
Lijken Nederlanders ogenschijnlijk steeds meer op een apenkolonie die
geen leider accepteert, des te meer valt leiderschap op dat op gezag berust,
in plaats van op de macht van getal of gezindheid.
Degene die zich als zodanig opwerpt, ten koste van beschimping en leedvermaak
(“bewoner van het Land van Ooit..”), wiens beleid voortdurend
wordt bekritiseerd, maar permanent bereid blijft zich vol overtuiging,
zonder onvertogen woord te verantwoorden, voor zijn medewerkers een –
op handen gedragen – inspirator, is in de huidige staat der Nederlanden
de juiste man op de juiste plaats. Piet Hein Donner voldoet aan dit profiel.
Temidden van de dagelijkse gejaagdheid en vluchtigheid van opiniepeilingen,
Joost Eerdmans en malle lijstjes houdt hij
zijn koers. Niet orakelend vanaf de zijlijn, maar met de gepoetste schoenen
in het bluswater.
Bij zijn aantreden was hij de enige minister die in de zoetsappige Maartje-van-Wegen-introductie
op tv, weigerde om kinderfoto’s en andere ijdeltuiterij aan te leveren.
Desgevraagd verklaarde hij dit door er op te wijzen dat het niet moest
gaan over de persoon, maar om het ambt dat een minister vervult. Daarmee
schept hij de distantie die Nederland zo node mist: er is geen kloof tussen
kiezer en gekozene, maar tussen de vergaande verwachtingen van de kiezer
en de mogelijkheden van bestuurders. Nederlanders zitten bestuurders dichter
op de lip dan waar ook ter wereld. Jos van der Lans, Eerste-Kamerlid voor
Groen Links, ageert met zijn recente boek ‘Koning
Burger; Nederland als zelfbedieningszaak' wat mij betreft terecht
tegen de gedachte dat politici alleen moeten luisteren naar de burger
en dienstverleners van het volk zijn: als niemand ooit ‘nee’
zegt, oftewel ‘tot hier en niet verder’ roept, vreten we elkaar
nog op.
Piet Hein Donner ontbreekt terecht als kandidaat in de Nederlander van
het jaar-verkiezing van de Volkskrant!
14 december 2005
|