DIE  VLIEGERAAR  GAAT  NIET  OP

Dat er van ‘De Vliegeraar’ wereldwijd zoveel miljoenen exemplaren zijn verkocht vind ik ongelofelijk. Tenminste, afgemeten aan de literaire kwaliteit. Het handelt weliswaar over diep menselijke thema’s als schuld en boete, die – zoals eerder bewezen – schrijvers tot ongekende literaire prestaties kunnen inspireren. Maar dat kan van dit ‘verhaal’ toch niet gezegd worden. Niet dat het slecht is, integendeel, maar een kwaliteit voor zo’n uitzonderlijke omzet lees ik er – in mijn geleende exemplaar – niet aan af.
Ik vind het temeer verbazend omdat de verhouding tussen ‘heer’ en ‘bediende’ – slaaf zouden wij westerlingen zeggen, niet wezenlijk verandert. Ook niet na de inkeer.
De traditionele Afghaanse aanpak om tot een huwelijk te komen, wordt als de hoofdpersonen al in de Verenigde Staten verblijven, eveneens gewoon gehandhaafd. Daarbij wordt de gelijkberechtiging van de vrouw en de zelfstandigheid van het individu met voeten getreden. Dat is toch achterhaald? Althans door moderne westerse bril bezien. De SGP is er modern bij….Waarom vertedert dat miljoenen zozeer dat ze zich er aan vergapen? Zodanig dat de verfilming op voorhand een kaskraker wordt?
Waarom wordt dit boek niet kritisch langs de feministische meetlat gelegd?
Afghanistan, ooit vaste pleisterplaats langs de hippy trail. Kan het zijn dat het boek rationele westerlingen een romantische, verstilde blik biedt in een vergaan Nirvana?
Of tolereren we die naar onze normen achterlijke verhoudingen, omdat we – diep van binnen – Rousseaus’ ‘nobele wilde’ koesteren?
Christelijke abolitionists stonden twee eeuwen geleden op om geloofsgenoten die zich schuldig maakten aan slavernij te bestrijden. Dat vinden ‘wij’ vanzelf spreken. In grote delen van de Islamitische wereld is slavernij nu levende werkelijkheid. Niemand in die kring maakt zich er ogenschijnlijk druk om.
Wij dan?
De militaire interventie van Nederlandse soldaten in Afghanistan wordt breed betwist. Tegelijk koesteren wij ‘de Vliegeraar’ dat de gruwelen van de Taliban in het geheugen etst.

Of is dat het wellicht? Laten we die boze buitenwereld via een gevoelvol boek binnen, in onze centraal verwarmde, democratische samenleving. Om een wereldbeeld in stand te houden waarin het morele gelijk aan onze kant ligt, zonder dat we de confrontatie aan gaan? Bijvoorbeeld omdat we al genoeg van die onaangepaste k…Marokkaantjes om de hoek hebben lopen?

Vandaag in De Volkskrant:
Citigroup – injectie: 6,8 miljard dollar uit Singapore; 7,7 uit Koeweit en Saudi Arabië; 7,5 uit Abu Dhabi
Merril Lynch – injectie: 6,6 miljard uit Zuid Korea, Koeweit en Japan; 4,4 uit Singapore
UBS – injectie: 9,7 miljard uit Singapore; 1,8 uit Midden-Oosten
Morgan Stanley – injectie: 5 miljard uit China
Barclays – injectie: 3 miljard uit China; 2 uit Singapore
Fortis – injectie: 1,8 miljard uit China

Ondertussen globaliseert dat pluche onder ons vandaan………..

16 januari 2008