Roestvrij Stalen Muis

In wat voor wereld leven we eigenlijk?!
Als retorische vraag verwoordt deze uitroep heel treffend verbijstering. Het tekent bijvoorbeeld de gemoedstoestand van velen die zich stoorden aan de oproep die de premier deed uitgaan, om de koningin als voorwerp van ‘satire’ te ontzien. Met name geldt dat de vele opinieleiders onder hen, die de woorden van de mp opvatten als poging tot inperking van het recht op vrije meningsuiting.

De bekritiseerde oproep was meer onhandig dan effectief. Hij vormde het startsein voor de geadresseerden om er nog een schepje bovenop te doen en vooral de boodschapper zelf te kakken te zetten.
Feitelijk uit men daarbij helemaal geen mening. Het is allemaal slechts scherts, die uit de aard der zaak met korrels zout genomen moet worden…. Balkenende daarentegen toonde zich een onverschrokken verdediger van de vrije meningsuiting voor eerste ministers: hij bleef bij zijn mening. “(..) Ondanks alle hoon die over me heen komt” motiveerde hij in het kamerdebat, dat door zijn woorden -naar de mening van menig volksvertegenwoordiger- gerechtvaardigd was.

Het werkt blikverruimend om de vraag naar de wereld waarin we leven zo nu en dan eens letterlijk te nemen en wèl een antwoord te formuleren.
Waar het de freedom of speech betreft, levert dat antwoord voldoende stof om de hiervoor aangehaalde reactie op Balkenende’s oproep als grotesk af te doen.
Een substantieel deel van de mensheid leeft in het deel van de wereld dat China heet. Een land met het recht van veto in de veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Over enkele jaren mag het de olympische spelen organiseren, terwijl het Orwell´s 1984 erg dicht nadert: Chinese staatsburgers zijn onderworpen aan wetgeving die censuur legitimeert; een speciale webpolitie (beter: thoughtpolice) bewaakt de blokkades en inperkingen die aan het gebruik van internet zijn gesteld. Ten tijde van Balkenende’s verweer in ons parlement verbleef de 23-jarige studente Liu Du een jaar in de gevangenis, wegens het verspreiden van internetberichten die de Chinese overheid niet zinnen. Liu Du opereerde onder de schuilnaam die als opschrift boven deze column is geplaatst.

Ik zie het als eerbetoon aan alle verdedigers van het recht op vrije meningsuiting, dat ik aan hen opdraag op de dag dat mijn eigen domein bertwesterink.nl, vindbaar is geworden op het wereldwijde web.

30 november 2003