'T IS DE SCHULD VAN ‘T KAPITAAL

Volgens mij is die Michael Jackson net zo onschuldig als O.J. Simpson.
Of moet men stellen: net zo populair ???

Uit de legal thrillers van John Grisham kunnen we afleiden hoe belangrijk de samenstelling van een jury in de Amerikaanse rechtsgang is: blank of zwart, het kan net die ene stem meerderheid bepalen. In een land waarin dat verschil de dood(straf) kan betekenen, luisteren zulke details bijzonder nauw. Deze week werd een bejaarde blanke uit Mississipi alsnog schuldig bevonden aan een ku klux clan-moord, waarvan een geheel blanke jury hem in 1963 vrijsprak. Voortschrijdend inzicht, afnemend racisme of een andere jurysamenstelling?? Sociologisch inzicht lijkt in ieder geval meer bepalend dan juridische bewijsvoering.
Het individu dat in het leven slaagt krijgt in het land van de onbegrensde mogelijkheden een heldenstatus. Sportmensen, filmsterren, muziekidolen worden er verafgood. (zie die maar ’es veroordeeld te krijgen…)
Het recht op individueel wapenbezit wordt er te vuur en te zwaard verdedigd door de National Rifle Association onder aanvoering van filmster Charlton Heston.
Het individu beschikt als kiezer over de aanstelling van sheriffs, openbaar aanklagers en burgemeesters.
In dat sinds 1776 gegroeide systeem zit een zekere balans. In sommige staten is het zover doorontwikkeld dat burgers voor het minste of geringste een referendum kunnen afdwingen, of zelfs een herverkiezing kunnen aanvragen. Onder het motto ‘sterren stralen overal…’ bracht zo´n recall vorig jaar Arnie Schwarzenegger aan de macht in Californië. Daar slaat de balans door. Maar ook voor het geheel gelden valkuilen: de opkomst is er over het algemeen beroerder dan hier; en men moet rijk zijn om in politieke ambten gekozen te kunnen worden. Binnenkort sturen de Amerikanen een nieuwe ambassadeur naar ons land, die niet beschikt over diplomatieke ervaring, maar wel over miljoenen: hij steunde daarmee George Bush als presidentskandidaat en ontvangt daarvoor nu zijn beloning.

Liberalen beijveren zich om steeds meer stenen uit het Amerikaanse systeem los te wrikken en in ons bestuursstelsel over te planten: het kiezen van de minister-president, burgemeesters en het afdwingen van referenda getuigen ervan, evenals het pleidooi voor een tweedeling in het partijenstelsel.

Het door het publiek laten kiezen van een hoofdcommissaris van politie of openbare aanklager wordt thans nog als onwerkelijk gezien, maar het lijkt mij de voorspelbare uitkomst van het gedweep met ‘the american way of life’.
A.s. woensdag kunnen Stadjers stemmen over een stedenbouwkundige ingreep in de Grote Markt Oostzijde. Het heeft de suggestie van democratie: iedereen mag meebeslissen. Zowel het ja-kamp o.l.v. Heinrich Winter als de tegenstanders hebben getracht de populaire FC Groningen-spits Martin Drenth aan hun zijde te krijgen. 'Ja' trok aan het langste eind... De campagne wordt nu nog volgens de regels gespeeld, met het fatsoen dat hoort bij onze pluriforme democratie van minderheden. In de toekomst zullen belanghebbenden (projectontwikkelaars..?!) maar de ‘sterren’ van deze wereld voor hun karretje hoeven spannen (lees: kopen), of zij krijgen de popular vote aan hun zijde.


Aan het eind zingen we allemaal hetzelfde liedje.

25 juni 2005

 

Terug naar de homepage