VOETBAL EN BESCHAVING (1)

Één keer was ik in Afrika. Januari 1987 bezocht ik vrienden die in Ghana in de gezondheidszorg werkzaam waren. Op een markt in de hoofdstad Accra wachtten we uren op de bus naar Dormaa Ahenkro bij de grens met Ivoorkust. We vielen erg op, althans ervoeren dat zo, omdat we er de enige blanken waren. Het gevoel dat die gewaarwording bij me losmaakte roep ik nu nog wel op, als ik iemand van een ander ras temidden van autochtone Nederlanders zie. Best wel eenzaam. Ons gevoel werd nog versterkt toen naast ons een moeder kwam zitten, waarvan de op de rug gebonden baby smartelijk begon te huilen zodra het ons in het vizier kreeg. De moeder verontschuldigde zich besmuikt glimlachend in het schitterende engels met Afrikaans accent: “Baby is afraid for white man..”

Wat zou er, 18 jaar later, van de baby geworden zijn? Heeft ‘ie zich – met andere naamlozen – te pletter gelopen op de hekken rond Ceuta of Melilla? De Spaanse enclaves in Marokko die als voorposten van fort Europa bestormd worden door horden kanslozen? Of zagen zijn ouders kans door te dringen tot de voor hen onmetelijk rijke westerse ‘beschaving’, en spreekt ‘ie al jaren Bijlmer-Nederlands? Is ‘ie een inwoner van zijn land geworden? Dan ijlt bij hem waarschijnlijk nog de euforie na die volgde op de kwalificatie van Ghana voor het wk-voetbal in 2006 vorige week. Samen met Togo en Ivoorkust vormen de drie West-Afrikaanse staten verrassende deelnemers.
Wat die plaatsing kan losmaken aan enthousiasme boezemt toch enige vrees in. Angstaanjagend beschilderde mannen vermengden met merkwaardige vanzelfsprekendheid, hun voetbal-enthousiasme met de namen van de huidige machthebbers. Vaak lieden die de laatste burgeroorlog c.q. stammenstrijd hebben gewonnen... Het gevoel dat we zulke ontvlambare types inderdaad maar beter op afstand kunnen houden, komt bij mij wel boven. Chelsea-ster Didier Drogba keek ook al bepaald ongemakkelijk rond toen hij in Ivoorkust op weg was naar de uitgang... De voetballer die voor Kameroen een strafschop mistte en zijn land de plaatsing door de neus boorde, had daar helemaal reden voor: hij vertrok onder bescherming en geheimhouding schielijk weer naar zijn Italiaanse werkgever… Die had de volkswoede niet overleefd.
Dat zijn toch zaken die naar onze smaak al gauw getuigen van onbeschaafdheid. Kijk, dat in Liberia oud-profvoetballer George Weah gedoodverfd kandidaat is voor het presidentschap van zijn land, is een andere zaak. Dat men op hem stemt alleen omdat hij oud-voetballer is, nou ja, dat kun je vergelijken met Nederland. Immers als Peter R. de Vries en Pim Fortuyn hoge ogen gooien, zouden Johan Cruyff of Marco van Basten dat zeker doen!
Maar voor het overige… nee, toch maar liever op afstand houden. Hoewel?? Op één grote uitzondering na natuurlijk ! Als ze kunnen voetballen zijn ze welkom in de beschaving. Dan betalen we ze 150.000 € of meer per week. Dan bestoken we zelfs het kabinet met een aanhoudend appèl om een jongen als Kalou tegen de regels in toch maar te naturaliseren, opdat wij op dat wk kampioen worden.. Wereldkampioen!
Hopelijk voor hem speelt die baby uit 1987 de sterren van de hemel!

19 oktober 2005