ADVENT 2008

De gemeente Woerden heeft een zusterstad aan de voet van het Teutoburgerwald. Het eerste weekeinde van de adventstijd belegt men er een Weihnachtsmarkt. Verenigingen en stichtingen hebben er kraampjes met koopwaar voor het goede doel of de clubkas. Een Woerdense sportvereniging haalt er elk jaar zo’n 1500 euro op met vers gebakken stroopwafels en –vanzelfsprekend– kaas. Er is ook een ijsbaantje, zoals men ze in deze tijd van het jaar ook ten onzent in toenemende mate kan bezoeken.
De markt werd geopend met een korte bijbellezing en stichtelijk woord, gezamenlijk uitgesproken door de dorpsdominee en dorpspastoor. De oorsprong van het kerstfeest werd aldus verbonden met het alledaagse, waarin ‘kerst’ als bijvoeglijk naamwoord benut wordt voor de meest commerciële aangelegenheden. De schooljeugd – eerder vrij vanwege de Weihnachtsmarkt – zwermde rond, terwijl ouderen gedragen de kou trotseerden.
Mooi, want verdraagzaam. Ik zie dat in Nederland niet zo gauw gebeuren, met het overspannen libertijnse denken inzake kerk en staat..
De opwekking eindigde met het uitdelen van brandende waxinelichtjes, die symbool moesten staan voor het doorgeven van licht aan de medemens: “bied hoop door in het jachtige bestaan ‘es tijd te maken voor iemand die je aandacht goed kan gebruiken.” Daarmee appelleerde de pfarrer aan iets wat nog meer waard is dan geld: tijd...

Vervolgens verklaarde de burgemeester, onder dankzegging aan velen, de weihnachtsmarkt für eröffnet, en maakten we met raadsleden van diverse partijpolitieke pluimage een bummel over de markt. Mij trof hun onderlinge verständnis: heel hartelijk, verdraagzaam en beschaafd. Terwijl zij toch in oorsprong Teutonen zijn, de mythische Germaanse vechtjassen waar Wagner zijn opera’s mee opluisterde en Hitler inspireerde.
Diens soldaten droegen ‘Gott sei mit uns’ op hun koppelriem. Dat wordt wel als argument benut tegen christelijk geloof. Net als de vraag naar het waarom van het geweld in de wereld überhaupt.
Een zeer actuele vraag. Want terwijl de bijbelwoorden over de Weihnachtsmarkt aan de voet van het Teutoburgerwald gingen, werden in Mumbai onschuldigen afgeslacht.
Elk geloof is voor misbruik vatbaar. Zoals uit de koppelriemen van de nazi-legers blijkt. Zoals de terroristen in Mumbai kenbaar maken, die zich voor hun misdaden op Islamitisch geloof beroepen.
Maar er is een verschil.
Stel je voor, dat een groep christen-terroristen zich vergrijpt aan de levens van onschuldigen in een Islamitisch land. En er een bejaarde imam, zijn vrouw en enkele gelovigen gijzelen en vermoorden. Een gedachteoefening die vervreemding oproept. Het is dan ook niet moeilijk voor te stellen dat de reactie in de christengemeenschap over de hele wereld er één zal zijn van diepe afkeer. Het zal aanleiding zijn voor schuldbelijdenis en inkeer door de hoogste christelijke leiders. Niet onwaarschijnlijk is dat over de hele wereld plaatselijke kerken zich tot de islamitische gemeenschap in hun omgeving zullen wenden. Om hen de hand te reiken.
Omgekeerd gebeurt zoiets op geen enkele wijze.

Er is daarom alle reden om voor het christelijk geloof uit te komen. Niet uit exclusiviteit... Wie uit een andere bron put die aanzet tot introspectie, tot wat de joodse traditie ‘lernen’ noemt en tot ontwikkeling: deel het met uw medemens! Christenen hebben daar vanuit hun bron ook reden voor. Want met advent, vieren zij de naderende komst van Christus. Die zichzelf vernederde door geboren te worden in een stal, op te trekken met hoeren en tollenaars, en te sterven aan het kruis.

Dat die bron aanzet tot introspectie, tot ontwikkeling, blijkt daaruit dat de God van de bijbel niet meer wordt aangeroepen op koppelriemen. Ook niet meer door de ‘Teutonen’.

30 november 2008

 

Terug naar de homepage