DE GUMLASER - metafoor voor onvolmaakt aards bestaan

Pasen, wereldwijd gevierd als het feest van de opstanding uit de doden, opent toekomstperspectief. De dood – ultieme uiting van de onvolmaaktheid van het menselijk bestaan – is overwonnen.
Vooralsnog moeten we echter in geloof en vertrouwen naar die toekomst uitzien. In the meantime proberen we dat menselijk tekort zoveel als in onze macht ligt weg te werken. Een voorbeeld in het groot zijn de Verenigde Naties, waarin mensen het onoverbrugbare trachten te verenigen. Met meer vallen dan opstaan, maar toch.
In het klein gaat dat op voor de wijze waarop we medemensen met een handicap of verstandelijke beperking tot hun recht proberen te laten komen. Ik zie dat terug als bestuurslid van de stichting die in Groningen christelijk speciaal onderwijs realiseert: hartelijk en liefdevol en vooral geduldig lukt het onderwijzers en verzorgers om dat dagelijks in praktijk te brengen. Dat kan bij tijden werkelijk een doorkijkje naar de Toekomst met een hoofdletter opleveren.

Veel vaker nog proberen we het menselijk tekort te verdoezelen. Dat komt scherp naar voren in de hang naar autonomie: de mens die zichzelf de wet stelt, en vrij wenst te blijven van ' betutteling'.
Onlangs kwam me dat voor ogen, toen ik vernam dat de gemeente Delfzijl over een gumlaser beschikt. Het apparaat is aangeschaft om kauwgum van de openbare trottoirs te verwijderen… Het doet denken aan de depodog, of vergelijkbare werktuigen waarvan het beschrijven van de werking een ronduit smerige aangelegenheid is. Bedoeld om hondenpoep te verwijderen. Een thema dat steevast boven aan de klachtenlijst van burgers staat.
Klagen vervangt hier zelfdiscipline of corrigerend gedrag naar medeburgers. Het credo van de moderne mens lijkt: ik gedraag me zoals ik wil en de anonieme overheid, die zich verder niet met mij persoonlijk moet bemoeien, mag het opknappen. Gedrag verdoezelt achter een – doorgaans onuitgesproken – redenering.
Geconfronteerd met deze analyse zullen ongetwijfeld de meeste kauwgumkauwers en hondenbezitters de ongerijmdheid van dat gedrag toegeven.
En misschien willen we het allemaal wel anders… de geest is gewillig, het vlees echter zwak…. Ziedaar, het menselijk tekort in een notendop.

Het Paasfeest biedt echter hoop, ook in het hier en nu. Voor een anonieme inwoner van Delfzijl was het vorige week aanleiding om me een wenskaartje te sturen. “Voor al het goede werk dat u voor ons doet”. Mooi he!?

2e paasdag 2005