D(iscriminatie)66

Voorafgaand aan een bezoek aan de bloedbank wordt de donor gescreend. Daartoe dient een vragenlijst die ik de afgelopen decennia regelmatig aangescherpt zag worden. Soms is er iets gebeurd in een specifiek land, en wil men weten of je daar de afgelopen maanden was. Sinds de entree van de gekke-koeien-ziekte moet de vraag beantwoord worden of er binnen de familie sprake is van de ziekte van Creutzfeldt Jacob. (Die hoef je dus niet eens zelf te hebben.) Nieuw sinds een paar jaar is ook de vraag naar eventueel aangebrachte piercings en tatoeages. Zo weerspiegelt de vragenlijst wijzigende maatschappelijke opvattingen en ontwikkelingen.
De waslijst is er op gericht de gezondheid van de donor in beeld te brengen. De vragen ontspruiten dan ook aan medische afwegingen. Risicogroepen wordt gevraagd van doneren af te zien. Zelfs bij verkoudheid; daarmee kan je bloed of plasma een toch al zwakke ontvanger een longontsteking bezorgen. De ingevulde lijst wordt echter geaccepteerd op basis van vertrouwen. Mocht iemand -al dan niet bewust- de zaak willen flessen, dan bereikt diens bloed desondanks geen donor: van elke halve liter worden monsters genomen om de kwaliteit te testen.

Enkele jaren terug wijdde ik een column aan het gegeven dat bloed doneren etnische verschillen overstijgt: zwart, blank of bruin, wie tot dezelfde bloedgroep behoort kan van elkaars bloed leven. Bij de bloedbank is elk mens welkom.
Dat nu wordt betwist. Want onderscheid naar s*xueel gedrag maakt de bloedbank ook. In de loop van de jaren '80 werden de donor dienaangaande allerlei vragen voorgelegd. Zo wil men weten of u s*x had waarvoor betaald werd met drugs. En mannen wordt gevraagd of ze s*x hadden met andere mannen (meervoud!). Aan diegenen wordt sindsdien gevraagd van donatie af te zien.
Die uitsluiting wekt de toorn van het COC. Dat voert actie om niet langer de vraag te stellen aan mannen die s*x hebben met andere mannen om vrijwillig van donatie af te zien. Discriminatie meneer!
Dat daarvan sprake is kan niet worden ontkend. Naar de letter is de betekenis van dat begrip ‘het maken van onderscheid’.

Afgelopen zaterdag was het D66-congres al zover het COC-pleidooi via motie te ondersteunen. Ondanks de medische indicatie voor dit onderscheid, waarover de overheid (gelukkig) niks te zeggen heeft.

Ach, zo’n motie brengt een goed gevoel bij de bepleiters van de zaak. Moet kunnen. Bovendien, het onderscheiden in (on)gerechtvaardigd onderscheid kan men aan die club beslist overlaten.

1 juni 2011